پلاستيك ABS چيست؟
يكي از بهترين انواع پلاستيك، كه كاربرد بسيار فراواني در صنايع مختلف مانند خودروسازي يا توليد محصولاتي مانند ساز هاي مختلف، اسباب بازي ها يا وسايل منزل دارد. اين پلاستيك در اصل يك ترپليمر است. پليمر ها بزرگ مولكول هايي هستند كه از بخش هاي كوچكتر تكرار شونده تشكيل مي شوند. اين بخش هاي كوچك را مونومر مي نامند. در واقع عبارت ترپليمر به اين معناست كه 3 مونومر جداگانه در تشكيل و توليد اين پليمر نقش دارند. در اين مقاله قصد داريم درباره پلاستيك ABS و مونومر هاي آن صحبت كنيم.
پلاستيك هاي ABS هيچ گونه خطري براي افراد ندارد و يك ماده بسيار انعطاف پذير و سبك است كه در توليد بسياري از وسايل نقش مهمي دارد. اين پلاستيك ها همچنين از استقامت و قدرت بسيار بالايي برخوردارند.
سه مونومر اين پلاستيك آكريلونيتريل (Acrylonitrile)، بوتادين (Butadiene) و استايرن (Styrene) هستند كه در ادامه به طور كامل درباره آنها صحبت خواهيم كرد.
مونومر هاي A.B.S
آكريلونيتريل
آكريلونيتريل ماده اي شيميايي است كه فرمول آن نيز CH2CHCN مي باشد. عمدتا از روش سوهيو ساخته مي شود. در اين فرايند، پروپلين، در يك واكنشگاه كاتاليزي سيال بستر با هوا و آمونياك عمل مي شود. سيال خارجي در يك واحد خوب دوسويه، تصفيه و آكريلونيتريل از طريق تقطير جز به جز جدا مي شود.
درباره كاربرد هاي آكريلونيتريل نيز بايد به موارد زير اشاره كرد:
- از پلي اكريلونيتريل براي توليد الياف اكريليك در نساجي استفاده مي شود.
- هموپليمر اكريليك به عنوان الياف در سيستم هاي تصفيه كاز داغ، سايبان در فضاي باز، در بادبان قايق هاي بادباني و در الياف درون بتن استفاده مي شود.
- كوپليمر پلي اكريلونيتريل نيز اغلب به عنوان الياف در لباس هاي داراي بافت مثل جوراب، ژاكت يا حتي چادر استفاده مي شود.
- خواص مكانيكي مطلوب آن از جمله استحكام كششي بالا و مدول كششي متوسط سبب شده كه از آكريلونيتريل در سازه هاي كيپوزيتي براي هواپيما هاي نظامي نيز استفاده شود.
بوتادين
بوتادين يك تركيب آلي است. بخش عمده اي از آن به عنوان محصول جانبي از كراكينگ نفت يا در توليد پلاستيك ABS استفاده مي شود. هيدروژن زدايي از بوتان يا بوتن نيز روش توليد اين مونومر است. پلي بوتادين رابر يا PBR، در سال 2012، چهارمين ماده شيميايي پر مصرف در جهان شناخته شد. واكنش پليمريزاسيون واحد هاي اين مونومر در حضور كاتاليست هاي كبالت، ليتيوم، نئوديميوم و نيكل براي حالت هاي سيس، ترانس و استخلاف وينيل؛ مورد استفاده قرار مي گيرد
كاربرد هاي بوتادين نيز عبارت اند از:
- مهمترين كاربرد بوتادين و پلي بوتادين در توليد تاير خودرو هاست.
- توليد تير ها لاستيك هاي ماشين هاي سنگين و كاميون ها
- اين مونومر همچنين در توليد 25 درصد از توليدات جهاني پلاستيك كاربرد دارد.
استايرن
مونومر استايرن، مايعي است بي رنگ و با بويي مانند بوي آروماتيك. نقطه جوش اين مونومر، 146 درجه سلسيوس و وزن ويژه آن 0.9 گرم بر سانتي متر مكعب است. استايرن معمولا فقط جهت ساختن بقيه پليمر ها استفاده ميشود و خواص خوبي را به آنها اضافه مي كند. براي مثال استايرن شكل پذيري پلاستيك ها ABS را خيلي بهتر مي كند و انعطاف پذيري اين پليمر را بالا مي برد.